جمع سپاری رسانه‌ای در سازمان تامین اجتماعی
دکتر علی حیدری، نائب رئیس هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی
به لحاظ حساسیت و اهمیت کار رسانه‌ای و ملاحظات و مقتضیات مترتب بر آن و ظرافت‌هایی که اینکار نیاز دارد، بایستی جمع سپاری رسانه ای به‌صورت نظام مند، شبکه ای و هوشمند در سازمان تامین اجتماعی صورت پذیرد.
دیگر دوران اداره سازمانها به روشهای سنتی به پایان رسیده است و اقتضائات بینالمللی، مالی و محلی ناشی از ظهور عصر اطلاعات و ارتباطات شبکهای و شکل گیری جامعه دو فضایی و تاثیر و تاثرات پیشرفت‌های نوین در عرصههای فناوریهای اطلاعات و ارتباطات(رایانه، اینترنت، ابزارهای هوشمند، شبکه‌های اجتماعی و …) برشرایط پیرامونی و درونی سازمانها ایجاب می‌کند که روشهای نوین اداره سازمانها بکار گرفته شوند.
یکی از این اثرات، رفع انحصار و اختصاص در وظایف واحدهای سازمانی است که از منظر اجرایی و حوزه منابع انسانی به جامع سازی وظایف و عناوین شغلی، غنی سازی شغل، ظهور مشاغل و کاربران چند منظوره منجر می‌شود و از منظر ساختار و کارکرد واحدهای سازمانی منجر به رفع انحصار و اختصاص در وظایف می‌شود بطور مثال اگر درگذشته وقتی برنامه‌ای (افتتاح، بازدید، همایش و … ) در یک سازمان برگزار می‌شد فیلمرداری، عکس برداری، تهیه پیش خبر و … صرفاً توسط واحد روابط عمومی سازمان انجام می‌پذیرفت ولی در حال حاضر اینگونه نیست و هر یک از پرسنل سازمان می‌تواند با استفاده از موبایل( ابزار هوشمند و اپلیکیشنها و شبکه‌های اجتماعی در دسترس و حتی نرم افزارها و اپلیکیشنهای مربوط به تولید عکس، فیلم، پادکست، موشنگراف، اینفوگراف و …) از برنامه‌ها و حتی وقایع و اتفاقات مستحدثه یک محصول رسانه ای و ارتباطی تهیه کند و منتشر سازد و عملاً در محیط کار نقش روابط عمومی سازمان را ایفاء کند.
به تعبیر دیگر پدیده کارمند – رسانه محصول ظهور عصر اطلاعات و پیشرفت‌های نوین ارتباطی است که می‌تواند برای سازمانها هم فرصت و هم تهدید تلقی شود. چرا که یک کارمند – رسانه می‌تواند مکمل و شریک واحد روابط عمومی سازمان خود باشد یا در نقش مخرب و رقیب آن اقدام کند و چه بسا یک کارمند – رسانه می‌تواند در شرایطی که عوامل روابط عمومی دارند از روی صحنه، برنامه، فیلم، عکس و خبر تهیه میکنند با تهیه پشت صحنه همان برنامه، تلاش روابط عمومی را ناکام بگذارد و یا آنرا به ضد تبلیغ تبدیل کند. در گذشته می‌گفتند هر کارمند برای سازمان در حکم یک رسانه است نظم، انضباط و آراستگی ظاهری او و محل کارش، رفتار و گفتار محترمانه و مودبانه او با مخاطبان و بویژه نحوه کارکرد و عملکرد او می‌تواند بهترین تبلیغ برای سازمان باشد. الان می‌توان گفت علاوه بر اینکه رفتار، گفتار و عملکرد کارمند یک رسانه برای سازمان است، خود کارمند هم می‌تواند نقش یک رسانه و خبرنگار را برای سازمان ایفاء کند.
حال اگر روابط عمومی یک سازمان بتواند از این پدیده نو ظهور کارمند- خبرنگار یا کارمند – رسانه بخوبی استفاده کند، یک برآیند مثبت و هم افزایی رسانه ای شکل می‌گیرد. برای تحقق این هدف بنظر می‌رسد بایستی سازمانها به سمت “جمع سپاری رسانه‌ای” حرکت کنند و شبکه ای از کارمند – خبر نگار / کارمند -رسانه را در خدمت اهداف رسانه ای، ارتباطی و تعاملی سازمان بگیرند. بدیهی است اگر سازمانی در این زمینه توفیق نیابد از تلفیق سازمان غیر رسمی و فضای مجازی (رسانهها و شبکه‌های اجتماعی) که در شکل زیر نمایش داده می‌شود، نه تنها کارمند – خبرنگارها در خدمت اهداف سازمان قرار نمی‌گیرند بلکه می‌توانند تلاشهای ارتباطی، تبلیغی و رسانه ای سازمان را تخریب و تخطئه کنند.
سازمان غیر رسمی
سازمان رسمی
فضای سازمانی مجازی
فضای سازمانی واقعی
انبوه سپاری و یا جمع سپاری (Crowdsourcing) نوعی برون سپاری است که به اشخاص حقیقی و حقوقی مشخص و محدود و متعین صورت نمی‌گیرد بلکه به یک انبوه یا جمعیت فراوانی از افراد صورت می‌پذیرد. جمع سپاری بطور معمول و تاکنون برای حل مسئله، ایده پردازی، ارائه راهکارها و پیشنهادهای خلاقانه و مبتکرانه، دانش جمعی، تولید جمعی (نظیر تولید و توسعه نرم افزار در رویکرد نرم افزارهای منبع باز) و اخیراً برای جلب مشارکت مالی و تامین مالی جمعی و … مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در ایده “جمع سپاری رسانه ای” (Media Crowdsourcing) ما به‌دنبال استفاده از این رویکرد برای تولید و توسعه محصولات رسانه ای و ارتباطی هستیم که از طریق کارمند- خبرنگار یا کارمند– رسانه قابل انجام است. بدیهی است به‌لحاظ حساسیت و اهمیت کار رسانه‌ای و ملاحظات و مقتضیات مترتب بر آن و ظرافت‌هایی که اینکار نیاز دارد، بایستی جمع سپاری رسانه ای به‌صورت نظام مند، شبکه ای و هوشمند انجام گیرد چرا که در حال حاضر با شکل گیری شبکه‌های اجتماعی و سرعت انتشار بی بازگشت تولیدات رسانه ای امکان تصحیح و تغییر در این تولیدات وجود ندارد. فلذا بایستی واحد روابط عمومی و یا متولیان بخش رسانه ای و ارتباطی سازمانها نسبت به شناسایی کارمندان مستعد و علاقمند به کار رسانه ای اقدام و آنها را در قالب یک شبکه بکار گیرند و در طول دوره خدمت نسبت به بازآموزی، روز آمدسازی و ارتقاء مهارت های رسانه‌ای و ارتباطی آنها اقدام کنند.
در برخی از سازمانها نظیر سازمان تامین اجتماعی که ذینفعان این سازمانها به نوعی شرکای اجتماعی (کارگر، کارفرما، مستمری بگیر) آنها محسوب شده و دارای حس”هم سرنوشتی” نسبت به این قبیل سازمانها هستند، می‌توان رویکرد جمع سپاری رسانه ای را از سطح کارمند – رسانه به سطح ذینفعان و شرکای اجتماعی نیز تعمیم و تسری داد و در این حالت هر یک از ذینفعان و شرکای اجتماعی می‌تواند در فضای ارتباطی و رسانه ای موجود در جهت حفظ و صیانت از کیان این سازمان و پیشبرد اهداف آن فعالیت کند. بدیهی است یکی از ملزومات اولیه شکل گیری و تحقق ایده جمع سپاری رسانه ای در سازمانها اعتقاد و باور مدیریتی به حکمرانی مطلوب، شفافیت و سازمان شیشه ای، گشودگی اطلاعات در خصوص داده‌های باز و … است.
همانطور که جمع سپاری برای پنل به دانش جمعی، نوآوری باز(ایده پردازی جمعی)، دانش جمعی، تامین مالی جمعی و تولید جمعی نرم افزار بکار می‌رود جمع سپاری رسانه ای نیز می‌تواند به‌عنوان راهکاری برای تولید رسانه ای بصورت جمعی بکار گرفته شود و به مرور زمان ضمن ارتقاء سواد رسانه ای و مهارت رسانه ای کارکنان به اصلاح رفتار، گفتار و کردار آنان منجر شده و یک سازمان یادگیرنده، شفاف و شیشه ای ایجاد می‌کند.
دکتر علی حیدری
نایب رییس هیات مدیره
سازمان تامین اجتماعی
آخرين نظرات شما