موفقيت نظام تامين اجتماعي ايران در كاهش فقر

موفقيت نظام تامين اجتماعي ايران در كاهش فقر
مصطفي سليمي فر ، جواد خزاعي
نامه مفيد، شماره 51، دي 1384  ص 51
 چکيده

اين نوشتار در پي آن است که ميزان توفيق نظام تامين اجتماعي کشور در کاهش جمعيت زير خط فقر را در سال هاي 62-80 بررسي نمايد. براي اين منظور، از روش توصيفي – تحليلي استفاده شده است. به علاوه، يک مدل اقتصاد سنجي نير به منظور بررسي ميزان و نحوه تاثير هزينه هاي دولت در بخش تامين اجتماعي روي کاهش درصد افراد فقير جامعه مورد استفاده قرار گرفته است. نظام تامين اجتماعي ايران شامل بخش هاي بيمه اي و حمايتي است. در بخش بيمه اي، مشمولين حمايت هاي بلندمدت تامين اجتماعي با دريافت مستمري، زندگي بالاتري از خط فقر مطلق داشته اند. اما مقدار مستمري هاي دريافتي به قيمت هاي ثابت سال 1369 طي دوره کاهش يافته است. مشمولين صندوق بازنشستگي کشوري نيز وضعيت مشابهي داشته اند. در بخش حمايتي، مددجويان عادي تحت پوشش کميته امداد امام خميني (ره)، به رغم افزايش دريافت مستمري – به قيمت هاي ثابت – از اين نهاد، همچنان زير خط فقر مطلق قرار داشته اند. استفاده از روش همگرايي انگل – گرنجر نشان داد که افزايش هزينه هاي دولت در فصل تامين اجتماعي و بهزيستي، موجب کاهش معنادار درصد خانوارهاي زير خط فقر مطلق مي شود.